NEWSNOW | – ජාතිවාදී දක්ෂිණාංශික මතවාදය මුලිනුපුටා දැමීම සඳහා ගෝලීය සටනක අවශ්‍යතාව නවසීලන්තයේ අගමැතිනිය ජසින්ඩා ආඩන් අවධාරණය කරයි.
ඇය ඒ බව කියා සිටියේ නවසීලන්තයේ ක්‍රයිස්ට්චර්ච්හි මුස්ලිම් පල්ලි දෙකක් වෙත එල්ල වූ ප්‍රහාරයෙන් අනතුරුව බීබීසී සමග පැවති සාකච්ඡාවකට එක්වෙමිනි.
සංක්‍රමණ ඉහළ යාම ජාතිවාදය වර්ධනය වීමට බලපා ඇතැයි යන අදහස තමන් බැහැර කරන බව අගමැතිනිය ජසින්ඩා ආඩන් වැඩිදුරටත් පැවසීය.
පසුගිය සිකුරාදා (මාර්තු 15) එල්ල වූ වෙඩි ප්‍රහාරයෙන් පුද්ගලයන් පනස් දෙනෙකු මරණයට පත් වූ අතර තවත් ගණනාවක් තුවාල ලැබීය.
ප්‍රහාරය සිදු කළ බ්‍රෙන්ටන් ටරන්ට් නමැති විසි අට හැවිරිදි ඔස්ට්‍රේලියානු ජාතිකයාට එරෙහිව චෝදනා ගොනුකර ඇත.
මරණයට පත් පිරිස අතරින් සිරියානු ජාතික පියෙකුගේ සහ ඔහුගේ පුතුගේ අවමංගල්‍ය කටයුතු බදාදා (මාර්තු 20) සිදුවිය.
ප්‍රහාරයේ ඉලක්ක බවට පත් ස්ථාන දෙකෙන් එකක් වන ක්‍රයිස්ට්චර්ච්හි ලින්වුඩ් ඉස්ලාමීය මධ්‍යස්ථානය අසල සුසාන භූමිය වෙත ශෝකයට පත් සිය ගණනක් එක් රැස්ව සිටිති.
අගමැතිනිය පැවසු කරුණු මොනවාද?
දක්ෂිණාංශික ජාතිකවාදය පිළිබඳ විමසු අවස්ථාවේ අග්‍රාමාත්‍යවරිය කියා සිටියේ: “මේක සිදු කළේ ඔස්ට්‍රේලියානු පුරවැසියෙක්. නමුත් ඉන් කියවෙන්නේ නැහැ නවසීලන්ත ජාතිකයන්ගෙන් බහුතරයකට නින්දාවක් විය හැකි එවැනි මතයක් නවසීලන්තයේ ඇති බව.” යනුවෙනි.
කොතැනක පැවතියත් එවැනි මත මුලිනුපුටා දැමීමටත් එවැනි මතවලට සමෘධිමත්ව වැඩිය හැකි පරිසරයක් නිර්මාණය නොකිරීමටත් වගකීමක් ඇති බව අග්‍රාමාත්‍යවරිය අවධාරණය කළාය.
ඇය විසින් ප්‍රහාරකයා හඳුන්වනු ලැබුවේ “වෙනත් තොකොතැනක හෝ හැදීවැඩී ඔවුන්ගේ මතවාදය ඉගෙන ගෙන නවසීලන්තයට එරෙහිව ප්‍රචණ්ඩත්වය ගෙන ආ පුද්ගලයෙකු” ලෙසය.
සරණාගතයන් භාර ගැනීම සම්බන්ධයෙන් නවසීලන්තය අනුගමනය කර ඇති ක්‍රියාපිළිවෙත වෙනුවෙන් අග්‍රාමාත්‍යවරිය එහිදී පෙනී සිටියාය.
එමෙන්ම ප්‍රහාරය එල්ල කිරීම සම්බන්ධයෙන් අත්අඩංගුවේ පසුවන සැකකරු නමින් සඳහන් නොකිරීමට තමන් ගත් තීරණය වෙනුවෙන් යළි පෙනී සිටින්මින් අගමැතිනිය කියා සිටියේ එවැනි ක්‍රියාවක් මගින් නම ප්‍රසිද්ධියට පත් කර ගැනීම ඔහුගේ අවශ්‍යතාව වුවත් ඒ සඳහා අවස්ථාව ලබා නොදෙන බවය.
ප්‍රහාරය එල්ල වීමෙන් අනතුරුව නවසීලන්ත අගමැතිනිය ජසින්ඩා ආඩන් කටයුතු කළ ආකාරය ප්‍රශංසාවට ලක් වී තිබේ. ප්‍රහාරයෙන් අනතුරුව විපතට පත්වුවන් වෙනුවෙන් ශෝකය පළ කළ ඇය හිජාබයක් පැළඳීම තුළින් ශක්තිමත් පණිවුඩයක් ලබා දී ඇති බව වාර්ථාවෙයි.
මෙම සිදුවීම සැලකිල්ලට ගෙන නවසීලන්තයේ පවතින ගිනි අවි නීති සංශෝධනය කිරීමට කැබිනට් මණ්ඩලය එකඟත්වය පළ කළ බව අග්‍රාමාත්‍ය ජසින්ඩා ආඩර්න් මීට ඉහතදී පැවසීය.
“අපේ ගිනි අවි නීති වෙනස් වනු ඇති” යනුවෙන් අගමැතිනිය පැවසීමත් සමග ගිනි අවි නීති සංශෝධනය කළ යුතු බවට නවසීලන්තය තුළ මතයක් නිර්මාණය විය.
ගිනි අවි නීති සංශෝධනය පිළිබඳ තොරතුරු මාර්තු 25 වන දා වන විට නිවේදනය කිරීමට අපේක්ෂා කරන බව ඇය වැඩිදුරටත් සඳහන් කර තිබිණි.
“මේ කෲර ත්‍රස්තවාදී ක්‍රියාව සිදුවී දින 10ක් තුළ අපේ ජනතාවගේ ආරක්ෂාව වෙනුවෙන් මේ සංශෝධන නිවේදනය කරනවා,” ඇය සඳහන් කළාය.
“අපි කැබිනට් මණ්ඩලය විදිහට තීරණයක් ගත්තා. අපි ඔක්කම එකඟයි,” අග්‍රාමාත්‍යවරිය මාධ්‍යවේදීන්ට පැවසීය.
මේ අතර, අග්‍රාමාත්‍ය ජසින්ඩා ආඩර්න් ට්විටර් පණිවුඩයක් නිකුත් කරමින් සිකුරාදා (මාර්තු 15) සඳහන් කර තිබුණේ, “ප්‍රහාරයෙන් වැඩි ම බලපෑමක් සංක්‍රමණික වැසියන්ට සිදුව ඇති අතර නවසීලන්තය ඔවුන්ගේ නිවහන වන” බවය.
මෙම ප්‍රහාරය හමුවේ, අග්‍රාමාත්‍යවරිය ක්‍රියා කළ ආකාරය එරට වැසියන්ගේ මෙන්ම ජාත්‍යන්තර වශයෙන් ද ප්‍රසාදය පළ වෙමින් තිබේ.
මේ සම්බන්ධයෙන් බීබීසී සිංහල සේවය සමග අදහස් දැක්වූ නවසීලන්තයේ පදිංචිව සිටින ශානිකා සෝමතිලක පැවසුවේ, “නවසීලන්තය තුළ කිසිදු ජනකොටසක් අඩු සැලකිල්ලකට ලක් නොවන” බවය.
“ඒ නිසයි නවසීලන්ත අගමැතිනිය කිව්වේ, සංක්‍රමණිකයින්ගේත් නිවහන නවසීලන්තය කියලා. අගමැතිනිය ඒ කියපු දෙයින් සියලු පුරවැසියන්ට සමාන වටිනාකමක් ලැබුණා.”
මේ අතර, ප්‍රහාරයෙන් ජීවිතක්ෂයට පත් වූවන් සිහි කරමින් සමරු වැඩසටහන් රැසක් නවසීලන්තයේ පැවැත්වුණු අතර, මෙම සතියේ ද කිහිපයක් සැලසුම් කර තිබේ.
සැකකරු ගැන
සති අන්තයේදී මාධ්‍ය ඔස්සේ අග්‍රාමාත්‍යවරිය පැවසුවේ, සැකකරු 2017 වසරේ නොවැම්බර් මාසයේදී ගිනි අවි බලපත්‍රයක් ලබාගෙන ඇති අතර ඔහු සතුව ගිනි අවි 5ක් තිබී ඇති බවය.
සැකකරුට ගිනි අවියක් අලෙවි කළ ගිනි අවි අලෙවිසල වන ‘ගන් සිටි’ ආයතනය පැවසුවේ, සිය ආයතනය සැකකරුට ගිනි අවි අලෙවි කර ඇතත් සිකුරාදා වෙඩි ප්‍රහාරයට යොදා ගත් ආකාරයේ අධිබල ගිනි අවි අලෙවි නොකළ බවය.
අර්ධ ස්වයංක්‍රීය ගිනි අවි තහනම් කරන ලෙස නවසීලන්ත පොලිස් සංගමය ඉල්ලීමක් කර ඇති බව රේඩියෝ නිව්සීලන්ඩ් ගුවන් විදුලි සේවය මේ අතර වාර්තා කළේය.
නවසීලන්තයේ ගිනි අවි භාවිතය පිළිබඳ විශේෂ තොරතුරු
- ගිනි අවියක හිමිකරුවෙකු වීමට අවශ්‍ය අවම නීත්‍යනුකූල වයස අවුරුදු 16කි. ඊට අමතරව අර්ධ ස්වයංක්‍රීය යුද්ධමය ගිනි අවි සඳහා එම වයස් සීමාව අවුරුදු 18කි.
- නවසීලන්තය තුළ පෞද්ගලික හිමිකාරිත්වය ඇති ගිනි අවි සංඛ්‍යාව මිලියන 1.5කි.
- සියලු ගිනි අවි හිමිකරුවන් ඒ සඳහා බලපත්‍රයක් ලබා ගත යුතු වුව ද, සියලු ගිනි අවි ලියාපදිංචි කළ යුතු නොවේ. මෙවැනි තත්ත්වයක් ඇති රටවල් අතලොස්ස අතරින් නවසීලන්තය එකකි.
- අර්ධ ස්වයංක්‍රීය යුද්ධමය ගිනි අවි අනිවාර්යයෙන් ලියාපදිංචි කළ යුතු වුව ද, එම නීතියෙහි හිඩැස් ඇති බවට චෝදනා එල්ල වේ.
- ගිනි අවි බලපත්‍රයක් ඉල්ලුම් කරන්නෙකු අපරාධ සහ වෛද්‍ය වාර්තා පිළිබඳ පරීක්ෂණයකට ලක් විය යුතුය.
- යමෙකු ගිනි අවි බලපත්‍රයක් ලබා ගතහොත්, ඔහුට ගිනි අවි ඕනෑ ම සංඛ්‍යාවක් මිල දී ගත හැකිය.
උපුටාගැනීම – බීබීසී සිංහල සේවය